Hoe hervind je jezelf als createur, modeontwerper en kunstenaar in een tijd waarin weinig tot niks mogelijk is? Of misschien is dit wel de tijd die je nodig hebt om te herpakken? We vroegen het aan modeontwerper en kunstenaar Claes Iversen. Hoe ging hij om met de beperkingen en hervond hij zijn passie voor de ambacht.
‘Ik denk dat we allemaal een periode hebben meegemaakt dat we op scherp moesten staan. We hebben kunnen nadenken over wat voor ons goed voelt en wat niet. Het was ook een periode waarin we gedwongen werden om een mening te vormen en wat je plek is binnen dit geheel. Inmiddels ben ik van mening dat we daar even mee moeten stoppen.
Ik sta er nog steeds achter dat ik mijn gevoel heb gevolgd. Het voelde voor mij niet goed om een nieuwe collectie te maken. Wij zijn weer teruggegaan naar de basis. De kernwaarden: waar geloof je in, waarom doe ik wat ik doe? Ik maak mode, maar we bevonden ons in een crisis. Hoe belangrijk is dan mode?
Aan de andere kant draait het om creativiteit en passie. Ik heb mezelf meerdere malen de vraag gesteld: waarom heb ik dit pad gekozen en dit beroep? Dat was heel logisch. Ik haal enorm veel plezier uit mijn vak! Uiteindelijk heb ik niet geprobeerd heel veel nieuwe wegen te bewandelen en op zoek te gaan naar nieuwe dingen, maar heb de bevestiging gekregen waar mijn passie ligt en dat moet ik doen. Ik ben weer gestart met het creëren van een nieuwe collectie. Ik wil de mode weer vieren en in deze collectie alles leggen waarvan ik hou.
Kijk, wij kunnen zonder heel veel dingen, maar het is ook belangrijk dat je binnen je beperkingen plezier zoekt. Dat kun je in meerdere dingen vertalen. Je houdt van reizen en dat gaat niet, maar je kan wel een uitstapje maken in je eigen buurt en daar je plezier vinden. Het is een klein voorbeeld, maar waar zit de essentie en wat is echt belangrijk voor jou? En zo is het ook in mijn vak: het is de creatie die mij zo boeit.’
‘Het is de creatie die mij zo boeit!’
‘Mijn laatste collectie heb ik begin 2020 gepresenteerd en daarna heb ik mijn bruidscollectie ontwikkeld. Dat was meer productmatig werk omdat het ging om stukken die duurzamer waren en betaalbaar. Het was een project dat op de plank lag, maar waar wij geen de tijd voor hadden om het uit te werken. Omdat we juist nu de tijd hadden, was het een uitgelezen moment om het uit te zoeken en te produceren. Het is enorm gepuzzel met prijs/kwaliteitverhoudingen en geen project dat je ‘er zomaar even bij doet’.
Maar het is geen couture… Ik merk aan mezelf en de mensen in mijn bedrijf dat het borrelt en bruist. We willen weer creëren. Mode is een bepaalde continuïteit en een ontwikkeling van wat geweest is. Het is een vak dat altijd in beweging is en inspeelt op maatschappelijke onderwerpen, kunst en cultuur van nu. Het is tijd om stapjes te zetten. Stapjes vooruit. En we hebben mijn oude collectie nu wel gezien haha..’
‘Tijdens deze gekke periode heb ik de liefde voor ambacht hervonden. En daarmee bedoel ik niet dat ik enorm artistieke creaties gemaakt heb, maar ambacht als in het bekleden van een stoel. Iemand die een vak beheerst, vind ik heel mooi. Dat heb ik opnieuw weten te waarderen. Iedereen kan dat doen zolang je daarin tijd investeert. In deze tijd en de snelheid waarin we leven, wordt het meer en meer belangrijk dat het je interesseert waar iets vandaan komt. Waar ligt de oorsprong en hoe hebben ze het gemaakt? Dat geldt niet alleen voor mode. Denk eens aan antieke meubelen. Koop iets en knap het op! De waardering groeit enorm als je je verdiept in het ambacht. Verduurzamen in de breedste zin van het woord is belangrijk voor nu om daar later de vruchten van te plukken. En verduurzamen beperkt mij zeker niet om een nieuwe collectie te ontwerpen. Dat houdt mij scherp. Je bent het aan jezelf en aan de toekomst verplicht. Binnen mijn bedrijf werken wij duurzaam, maar het draait om de mindset: wees bewust, kijk naar het product, de liefde die er in zit, het ambacht. Want daar start de verduurzaming. De grootste bewustwording zit in het hoofd van de mensen. Dat zou ik de consument wel willen meegeven. Je hebt echt niet iedere maand een nieuwe broek nodig…’
‘Jezelf herpakken of hervinden, start bij jezelf. Word meer bewust van je omgeving en vooral ook van andere mensen. Dat laatste is misschien wel de volgende issue. Als je geen respect hebt voor het product, hoe kan je dan respect voor een mens hebben? Een mening hebben is prima, maar denk wel na. Hoe ik om ga met kritiek en meningen van anderen op mijn werk? Hahaha…ja, vroeger was dat wel anders natuurlijk. Ik was jong, maar ik kan daar goed mee omgaan. Ik heb commentaar gehad op de jurk met gaten die Maxima droeg. Ach…het was een gatenkaas jurk… Wat ik hieraan fijn vind, is dat er een discussie ontstaat. Ook bij mensen die geen verstand van mode hebben. Ik ga niet veroordelen of beoordelen, maar uiteindelijk heb ik iets wakker gemaakt bij de mensen. Als iedereen het mooi had gevonden, was het vast een saaie jurk. Ik ben heel blij dat onze koningin mode en kunst omarmt en zich zelfverzekerd genoeg voelt om deze creatie te dragen. Draai het om!
Maar inderdaad, authenticiteit wordt vaak bekritiseerd. Het is de eerste les die je krijgt op de academie: wees jezelf. Authenticiteit is een utopie. Je kan zoveel mogelijk jezelf zijn, maar we hebben te veel invloeden om ons heen. Wat helemaal niet erg is, maar zorg dat je binnen die kaders wel jezelf blijft. Mijn kernwaarden zijn authenticiteit, creatieve vrijheid, vakmanschap. Continu blijven ontwikkelen: ambacht in de eenentwintigste eeuw. Het woord ambacht klinkt heel oud, maar de kunst is om dat juist te blijven ontwikkelen en dat het van nu is. Ik denk dat wij als creatieven (ontwerpers, kappers) juist dat verleden moet verbinden met het heden. Het ambacht moet kloppen met het tijdsbeeld waarin we zitten. Dat is mijn grootste uitdaging. Kijk, mijn kantoor is geen fabriek. Dat zijn mensen met handen! Pure ambacht. En het is belangrijk dat je dat leert zien in alles om je heen.’