Bert de Zeeuw is eigenaar van People Behind the Mirror in Ede, is educator in hart en nieren en bovenal mentor. Wij spraken hem voor talents in business over mentorship en het beste uit jouw team halen
Wat is het verschil tussen mentorship en leadership voor jou?
‘Een leider is iemand die zorgt en bepaalt waar alles heen gaat. Je bent degene die de kar trekt. Je bent visionair, je maakt plannen voor de korte en lange termijn – waar sta je nu en over vijf jaar – en hoe past dat binnen jouw plaatje. Als mentor bekijkt je wat het plan is voor die vijf jaar en hoe het team jou hierbij gaat helpen en jij hen. Ik werk met mijn team vanuit het mentorship principe. Wij passen ‘The Circle of Quality’ toe – dit is ook een onderdeel van een training van mij. Ik probeer het zo kort mogelijk te beschrijven: we tekenen drie cirkels en in de grootste cirkel schrijf je wat je super leuk vindt om te doen. Waar word je blij van, wat vind je heerlijk, waar kom jij jouw bed voor uit. In de tweede cirkel die kleiner is en de grote overlapt, is wat je moet doen als kapper. Maar er zijn natuurlijk ook dingen die je echt niet leuk vindt om te doen! Dat is super belangrijk om te weten. Want als ik weet wat jij wil en vooral wat jij niet wil, kan ik je precies plaatsen op de boekingen die jij echt heel leuk vindt om te doen. Je creëert specialisten in jouw salon en gemotiveerde mensen. Maar ook binnen hun ontwikkelingsplan en educatie kan ik mensen naar de juiste trainingen sturen die ze echt heel leuk vinden en waar zij super goed in zijn (en dus nog beter in worden - kwaliteitsbeheersing). Ik sta er op dat ze dit mee terugnemen in de salon en hun collega’s daar in trainen. Dus ik heb niet vier trainers, nee ik heb 24 trainers. Dat betekent niet dat ze allemaal trainingen geven. We hebben mensen die het leuk vinden om te helpen en anderen die het voorbereiden. Je moet dat bieden om mensen in hun kracht te zetten. En natuurlijk is iedereen anders en je hebt te maken met externe factoren als gezinnen en familie. Je mag dan ook niet verwachten dat iedereen alles gaat en kan doen. Een leider zou dan bijvoorbeeld zeggen: kom op, we gaan allemaal die kant op. Een mentor kijkt naar alle factoren en bekijkt naar wat werkt. Dat wil niet zeggen dat geen leider nodig hebt. Die heb je zeker nodig omdat die een visie heeft en knopen doorhakt.
'En de grootste fout die ik maakte was dat ik dacht dat iedereen was zoals ik ben. Iedereen is toch als Bert? Fout.'
Deze wijsheid heb je niet vanaf dag 1 toen je de salon opende?
‘Nee, ik heb de zaak nu 32 jaar en ik heb ook echt wel grote fouten gemaakt. Kate is mijn rechterhand, mijn linkerhand en mijn bijdehand, zeg ik altijd. Kate kreeg een kind en wilde parttime werken. Dat kon in mijn optiek niet. Je was fulltime kapper en dat kon echt niet parttime! Het was toentertijd ook niet gebruikelijk. Maar inmiddels werken wij met veel partimers en die zijn super gemotiveerd. Ze hebben de aandacht voor het thuisfront, maar als ze op de zaak zijn, staan zij echt in de zaak. Plus ze hebben ook de tijd om naar buiten te gaan en dingen te zien. Die frisse blik is super belangrijk. Ja, geen partimers… Grootste misvatting en beginnersfout!!! En de grootste fout die ik maakte was dat ik dacht dat iedereen was zoals ik ben. Iedereen is toch als Bert? Fout. Maar ik heb wel echt iedereen nodig en ook die kritische noten. Ik werk binnen mijn managementteam met vijf hele sterke vrouwen. Allemaal met een eigen wil en ik heb echt moeten leren om hen de vrijheid te geven, maar ik kan niet zonder hen.’
Jij bent educator in hart en nieren. Hoe is dat zo gelopen?
‘Ik ben educatie gaan geven omdat mijn hoofd ontplofte! Klinkt heel arrogant, maar ik vind het super egoïstisch als je bepaalde kennis hebt en niet deelt. De drang om te delen en dan de reactie te zien op iemands gezicht, dat diegene iets gedaan of geleerd heeft dat hij nog nooit gedaan heeft, is heel mooi. Ik wilde heel graag een global fashion director van een merk zijn en dat is er nooit van gekomen omdat ik tegen de ego’s van anderen aanliep die zichzelf belangrijk vonden en via de rug van een ander omhoog kwamen. Dat wil ik niet! Je moet naar mij toe komen omdat ik het product Bert ben die jou wat kan leren. Ik ben een boodschapper, meer niet. Er is zoveel onnodige onderlinge competitie! Het is heerlijk om met elkaar samen te werken en elkaar een plek te gunnen.’
Jij geeft ook les aan scholen en je werkt veel met jonge mensen. Hoe geef jij hen belangrijke dingen mee als het “jezelf durven zijn” en “het geloven in jezelf” binnen dit vak?
‘Ik begin altijd met een basis. Als je basis goed is, kan het al niet fout gaan. Dus wanneer je alle technieken van de basis kent, laat ik ze los en dan zijn ze vrij om te creëren. Ik wil aan het einde van de dag niet dezelfde koppies zien. Nee, ik wil dat de basis goed onderbouwd is, maar daarna ben je vrij. Dat laat ik de studenten ook zien. Ik maak een kapsel dat volstaat volgens alle technische regels en daarna laat ik een variantie zien die uit mijn gekke brein komt. Ik neem ze mee in alle stappen die ik neem tot aan het eindresultaat. Mijn eerste bob die ik ooit knipte ging helemaal verkeerd! Eigenwijs als ik ben, dacht ik dat ik wel van voren kon beginnen. Want ja, dat was toch de lengte. Helemaal niet aan gedacht dat de lengte op de achterkant van het hoofd veel langer was. Toen moest ik de achterkant kort scheren! Die ‘fouten’ moet je maken en er van leren. Was het fout? Nee, het was een andere manier van denken. Als je het woord ‘mistake’ neemt, is het laatste woord ‘take’. In de film nemen ze ook een ‘take’: take one, take two. En eigenlijk moeten we allemaal lachen om de bloopers. Dus waarom is het verkeerd om fouten te maken. Het is een onderdeel van het leerproces. Je moet het gewoon doen. Binnen talentontwikkeling en de hele digitalisering zou een goede combinatie van online en offline goed zijn. Als jij de basis ziet via een online training en vanuit daar de diepte in wilt omdat je getriggerd wordt, moet je live educatie bieden. Hier komt I.S.M om de hoek kijken.
Welke tip wil jij meegeven aan andere mentoren?
Door de enorme groei aan ontwikkelingen in ons vakgebied, gaan mensen verloren. Ga 1 op 1 met je mensen zitten. Tijdens de lock down heb ik de 20 minuutjes met Bert in het leven geroepen. Ik ging 20 minuten met mensen praten en ook met de mensen waarvan je denkt: hoe ga ik die 20 munten vol krijgen. Dan krijgt je ongemakkelijke momenten. Mensen zijn bang voor stilte in een gesprek, maar vaak zit daar het antwoord. Neem tijd voor een ander. Laat dingen groeien. Ga weer terug naar de essentie en de 1 op 1 gesprekken. Daar zitten de antwoorden voor jouw team en dat is niet online. Ik merk dat dat het aller belangrijkste is en je krijgt veel meer informatie waarmee je daadwerkelijk iets kan als coach/mentor.’
@bertdezeeuw